مرکز دانش صنعت تاسیسات

ابتدا در مورد تشکيل کميته متناظر فني مديريت انرژي در کشور توضيحاتي بفرماييد؟
متولي اصلي تشکيل کميته متناظر فني مديريت انرژي در کشور، سازمان استاندارد مي‌باشد به طوري که اين کميته بر مبناي تدوين استانداردهاي ملي ايران و مزيت‌هايي همچون رشد اقتصادي و رفاه عمومي کشور شکل گرفت.
اين کميته به لحاظ ويژگي‌هاي خاص داراي استانداردهاي جهاني است به طوري که به عنوان مظهر توافقات در سطح بين‌الملل مطرح مي‌باشد و در برخي از کشورهاي در حال توسعه محور اصلي تدوين استانداردها محسوب مي‌شود به همين دليل سازمان استاندارد يکي از اعضاي اصلي سازمان بين‌المللي مي‌باشد و در اين راستا فعاليت‌هاي تخصصي بسياري را انجام داده که از جمله اين فعاليت‌ها مي‌توان به ارائه فراخوان به تمامي سازمان‌ها و ارگان‌هاي دولتي، غيردولتي و شرکت‌هاي خصوصي و نيمه خصوصي اشاره کرد.

هدف از تشکيل کميته متناظر فني مديريت انرژي در سطح کشور چيست؟
هدف از تشکيل اين کميته در سطح کشور مشارکت ايران در بحث تدوين استانداردها مطابق استانداردهاي بين‌المللي است، به طوري که با اعزام کارشناسي در جلسات بين‌المللي و ارائه پيشنهادات در راستاي استانداردهاي مورد نظر مي‌توان به تحقق اهداف در زمينه استانداردها جامه عمل پوشاند.
در واقع اعتبار هر کشور به اين است که به چه نحوي در اين زمينه مشارکت دارد. همان‌طور که مي‌دانيم بيشتر استانداردهاي ملي کشور از استانداردهاي بين‌المللي نشات گرفته است. يکي از عمده فعاليت‌هاي اين کميته تبديل استانداردهاي بين‌المللي به استانداردهاي ملي و در نتيجه انتقال اين استانداردها به کاربران ايراني براي اجرا و ساير فعاليت‌ها مي‌باشد.
سياست کلي سازمان براين اصل قرار دارد که در فرآيند تدوين استانداردها شرکت کرده و در بدنه اصلي فرآيند تدوين استاندارد به صورت پروژه‌اي فعاليت نموده و نيز مشارکتي مستقيم داشته باشيم و در اين ميان از کليه بخش‌هاي خصوصي و دولتي که تمايل به شرکت در اين کميته دارند دعوت مي‌کند که در اين کميته عضو شوند.

يکي از عمده فعاليت‌هاي اين کميته تبديل استانداردهاي بين‌المللي به استانداردهاي ملي و در نتيجه انتقال اين استانداردها به کاربران ايراني براي اجرا و ساير فعاليت‌ها مي‌باشد.

در حال حاضر تشکيل اين کميته در چه مرحله‌اي است؟
کميته مذکور به تازگي در مرحله فعال سازي قرار گرفته و قرار بر اين است که در آينده‌اي نزديک جلسه‌اي توجيهي را با حضور اعضاي هيات رئيسه انجام دهند و در صورت احساس نياز به کميته‌ها صورت پذيرد. کميته متناظر فني مديريت انرژي در سطح جهان کميته‌اي جديد الاتاسيسي مي‌باشد که ارسال 2007 پروسه تشکيل آن آغاز شده و هم اکنون به عنوان پروژه‌اي جديد در سازمان بين‌المللي استاندارد در دست بررسي و تحقيق است و چارت سازماني آن نيز به طور کامل ايجاد نشده و حدود 43 کشور جهان در حال تدوين استاندارد مشارکت هستند.

استاندارد مديريت انرژي بر عملکرد انرژي (توليد، توزيع، مصرف) تاثيرگذار است و اثرات زيست محيطي هم يکي از جنبه‌هاي بسيار مهم آن خواهد بود. از ديگر مزيت‌هاي اجراي اين استاندارد منافع ملي خاص مي‌باشد که نصيب کاربران و يا سازمان‌هايي که اين استانداردها را رعايت کرده‌اند، مي‌شود به طوري که اجراي اين استانداردها در بهينه سازي مصرف انرژي تاثير بسزايي داشته بدون اين‌که تاثيري را بر کيفيت و کميت بگذارد و در ثاني محيط زيست را نيز پاکيزه نگه مي‌دارد.

اشاره: انرژي و مديريت مصرف انرژي يکي از بخش‌هاي روز دنياست و همواره کشورها سعي بر مهار مصرف بي‌رويه انرژي و کاهش اثرات زيست محيطي ناشي از آن دارند. در اين راستا قدم‌هاي موثري نيز برداشته شده که مي‌توان به تشکيل کميته متناظر فني مديريت انرژي در کشور اشاره نمود. البته سازمان بين‌المللي استاندارد هم در سطح جهان فعاليت‌هايي را انجام داده و کشور ما نيز در اين زمينه به عنوان عضوي فعال مشغول همکاري با اين سازمان مي‌باشد. تشکيل اين کميته نقش بسزايي در کاهش مصرف با حفظ کيفيت و کميت محصول و واحدهاي توليدي دارد. در اين ارتباط گفت و گويي را با شيرزاد حسن‌بيگي دبير کميته فني متناظر مديريت انرژي انجام داده‌ايم که در پي مي‌خوانيد:

 

تدوين و اجراي اين استاندارد در سطح بين‌المللي چه تاثيري مي‌تواند داشته باشد و در اين راستا چه فعاليت‌هايي انجام مي‌شود؟

از جمله فعاليت‌هايي که در اين حيطه انجام مي‌شود، تهيه پيش نويس استاندارد و ارائه به گروه‌هاي تخصصي خاص (کشورهاي بين‌المللي) است و در اين ارتباط نظرسنجي و راي‌گيري انجام مي‌شود. اين نظرات بر استانداردها اعمال شده و در نتيجه به توافق جهاني مي‌رسد و استاندارد به صورت بين‌المللي تدوين شده و به چاپ مي‌رسد که اين استاندارد به عنوان مرجع در بخش‌هاي تجارت، توسعه منابع اقتصادي، اثرات زيست محيطي و همچنين سياست اقتصاد کشورها به کار گرفته مي‌شود به اين لحاظ مي‌توان گفت که تدوين استانداردها بسيار مهم است که در مديريت استاندارد انرژي دخالت مستقيم دارد زيرا نتايج آن حتي در سطح بين‌المللي تاثيرگذار است و تاثيرگذاري آن صرفا به يک کشور منتهي نمي‌شود.
به عنوان نمونه در يک نيروگاه اگر يک سيستم نصب شود که هم گازهاي احتراقي و هم انرژي کمتري ايجاد کند، کاهش گازهاي آلاينده در محيط زيست نه تنها بر آن کشور و يا منطقه تاثيرگذار است بلکه تاثيرگذاري آن در سطح بين‌الملل نيز مطرح مي‌باشد.
همان‌طور که چندي پيش ديديم گرد و غبار و آلودگي هوا بر کشور ما نيز تاثيرگذار بود و صرفا کشور خاصي را تحت تاثير قرار نداد.
به همين دليل سازمان‌هاي بين‌المللي در راستاي پروتکل کيوتو پروژه‌هايي را در ديگر کشورها با هزينه سازمان انجام مي‌دهند که درصد آلاينده‌هاي زيست محيطي را کاهش دهد که طي آن به اين نتيجه رسيدند که اگر درصد آلودگي در محيط زيست کاسته شود بر آب و هواي جهاني تاثيرگذار خواهد بود.
در اين ميان 25 کشور توسعه يافته جهان نشستي را تشکيل دادند که نتيجه اين نشست منجر به ايجتد کميته‌اي مبني بر مديريت انرژي در سطح جهان گرديد که مزيت‌هايي همچون رشد اقتصادي کشورها را دنبال مي‌کند و هر سال مبلغي به عنوان حق عضويت به اين کميته پرداخت مي‌شود.
همان‌طور که مي‌دانيم اطلاعات اين کميته (پيش‌نويس) در اختيار متخصصان و کاربران قرار مي‌گيرد و دسترسي به اين اطلاعات به راحتي امکان پذير نيست و در صورت عدم عضويت، اطلاعات در اختيار کاربران قرار نمي‌گيرد البته ناگفته نماند که اين پيش‌نويس‌ها به صورت الکترونيکي ارائه مي‌شود.
در نهايت بايستي متذکر شد که استاندارد مديريت انرژي بر عملکرد انرژي (توليد، توزيع، مصرف) تاثيرگذار است و اثرات زيست محيطي هم يکي از جنبه‌هاي بسيار مهم آن خواهد بود. از ديگر مزيت‌هاي اجراي اين استاندارد منافع ملي خاص مي‌باشد که نصيب کاربران و يا سازمان‌هايي که اين استانداردها را رعايت کرده‌اند، مي‌شود به طوري که اجراي اين استانداردها در بهينه سازي مصرف انرژي تاثير بسزايي داشته بدون اين‌که تاثيري را بر کيفيت و کميت بگذارد و در ثاني محيط زيست را نيز پاکيزه نگه مي‌دارد.
معضلات و مشکلاتي که در اين کميته با آن رو به رو هستيد، چيست؟
عمده‌ترين مشکلي که در اين کميته وجود دارد عدم آگاهي بخش‌هاي ذي‌ربط و متخصصان امر از بحث استاندارد است که البته در اين راستا فعاليت‌هاي مناسبي صورت گرفته و اميد مي‌رود که با ترويج فرهنگ و آموزش کاربران اين بخش بسياري از مشکلات و معضلات در اين باره حل و فصل شود.
استانداردهاي مطرح انرژي در کشور چه مقدار فاصله با ساير استانداردهاي جهاني دارد؟
هم اکنون در سطح کشور داراي استاندارد خاصي نيستيم و روش‌هاي اجرايي و فني خاصي در رابطه با مديريت انرژي وجود دارد و ليکن استانداردي که بتواند به صورت ملي و مشترک استفاده شود، وجود ندارد و در حال حاضر 10 تا 12 کشور (استراليا- ژاپن- چين- کره- آمريکا- امگليس و…) هستند که استانداردهايي را در خصوص مديريت انرژي تدوين کردند و از اين استانداردها به عنوان قوانين فني استفاده مي‌کنند.
در پايان اگر صحبت خاصي داريد بفرماييد؟
بنده از کليه اشخاص حقيقي و حقوقي دعوت مي‌کنم که در اين کميته عضو شده و با ارائه نظرات و پيشنهادات کارشناسانه و تخصصي در بحث استاندارد ما را ياري نمايند تا بتوانيم گام‌هايي موثر را در اين عرصه برداريم.

ليلا شاهي ـ کارشناس برنامه‌ريزي شهري

برگرفته از: هفته نامه پيام ساختمان و تاسيسات- شماره 70- صفحه 43