25 درصد افزايش مصرف آب در اسفند نگران کننده است

به گفته مسئولان منابع آبي، خراسان جنوبي با 160 ميليون متر مکعب کسري آب مواجه است و در حال حاضر به حدود 400 روستاي استان با تانکر سيار آبرساني مي شود. علاوه بر اين، ادامه خشکسالي در استان موجب شده تامين آب بسياري از مجتمع هاي آبرساني که طي چند سال اخير احداث و راه اندازي شده است با مشکل مواجه شود. همچنين بنا بر آمارهاي جهاد کشاورزي خراسان جنوبي بر اثر خشکسالي 25 درصد قنات هاي استان در مناطق کوهپايه اي خشک شده يا ميزان آبدهي آن به شدت کاهش يافته و از 75 درصد باقي مانده، آبدهي 50 درصد نصف شده و 25 درصد آن 30 درصد کاهش آبدهي داشته است.

 

 

اين در حالي است که به گفته مسئولان آب و فاضلاب استان، مصرف آب شهروندان در اسفند 25 درصد نسبت به ماه هاي عادي افزايش يافته که اين روند ممکن است با توجه به در پيش بودن روزهاي گرم سال منابع آبي را دچار کمبود و مسئولان را وادار به جيره‌بندي کند.

 

مصرف سربه سر در بيرجند

ظرفيت موجود و برداشت آب در بيرجند در نقطه سربه سر است و از همه ظرفيت و قابليت قابل بهره برداري استفاده مي شود.

 

مدير امور آب و فاضلاب بيرجند با بيان اين مطلب به ذخاير آبي اين منطقه اشاره کرد و گفت: 30 حلقه چاه با دبي 850 ليتر بر ثانيه در 4 دشت رکات، مرک، علي آباد و سربيشه، آب مورد نياز 65 هزار مشترک را در مرکز استان تامين مي کند.

 

«محمدنژاد» مصرف روزانه هر شهروند را 180 ليتر عنوان کرد که از نرم تعريف شده بيشتر است و با توجه به محدوديت منابع آبي، صرفه جويي بيشتر شهروندان ضرورت دارد.

 

وي با بيان اين که متوسط مصرف خانگي در کشور 75 تا150 ليتر است، ادامه داد: در بيرجند بيشتر از اين مصرف مي شود. 74 درصد مشترکان بيرجندي معادل الگو و26 درصد بالاتر از آن، آب مصرف مي‌کنند و اين مشترکان پرمصرف 50 درصد مصرف خانگي را به خود اختصاص داده اند؛ البته در روزهاي پاياني سال ميزان مصرف 10 تا 15 درصد افزايش دارد.

 

براساس محاسبات وي اگر مشترکان پرمصرف با صرفه جويي، مصرف خود را به الگو برسانند مي توان روزانه به 20 هزار مشترک ديگر آبرساني کرد.

 

وي افزايش ميزان مصرف آب در اسفند را تاييد کرد و گفت: 15درصد افزايش مصرف با توجه به محدوديت منابع باعث کمبود، افت فشار يا حتي قطعي مقطعي در برخي مناطق مي شود. بنابراين مصرف بهينه توسط مردم ضرورت دارد.

 

به گفته وي، بخشي از آب هم هدررفت دارد که در بيرجند قدمت و فرسودگي شبکه دليل عمده آن است و در مجموع 28 درصد هدررفت آب وجود دارد.

 

«محمدنژاد» در ادامه سخنانش حدود20 درصد شبکه توزيع آب بيرجند را نيازمند بازسازي، اصلاح و اعتبار مورد نياز آن را حدود120ميليارد ريال عنوان کرد و افزود: با محدوديت هاي اعتباري امکان اصلاح و بازسازي يک باره نيست و هر سال براساس ميزان اعتبار اقدام مي شود و امسال 15 کيلومتر شبکه اصلاح و2 هزار انشعاب هم نوسازي شد.

 

او گزينه هايي هم براي کاهش مصرف آب مطرح و عنوان کرد: مشارکت جدي شهروندان براي مصرف بهينه آب ضرورت دارد؛ از طرفي چون حجم زيادي از هدر رفت در تاسيسات مشترکان اتفاق مي افتد، کنترل به موقع تاسيسات داخلي به ويژه در املاک قديمي براي بررسي ترکيدگي و نشت آب لازم است.

 

دومين راهکار کاشت گونه هاي گياهي مناسب با اقليم منطقه و کم آب بر است و بعد از آن مديريت مصرف در خانه، استفاده نکردن از آب شرب براي ساخت و ساز و... ضرورت دارد.

 

مصرف بيش از حد استاندارد در فردوس

در فردوس مصرف آب از ميزان استاندارد بالاتر است.

 

مدير امور آب و فاضلاب فردوس مصرف هر خانوار را 25 متر مکعب در ماه و5 متر مکعب بيشتر از استاندارد عنوان کرد و گفت: به ناچار بايد بيشتر آب توليد کرد، توان توليد هم البته بالاست و گاهي هم مثل تابستان مصرف از توليد بيشتر است و از مخازن استفاده مي شود.

 

به گفته «توکلي»، مخازن آب فردوس 19 هزار متر مکعب ظرفيت دارد که در صورت بروز مشکل و قطع آب فقط تا 24ساعت جوابگوي نياز مردم خواهد بود.

 

ذخاير آب فردوس داراي 11 حلقه چاه با توان 271 ليتر درثانيه براي رفع نياز 15 هزار مشترک است اما مصرف آب اين منطقه در نقطه سربه سر است و توليد و مصرف با هم برابري مي کند.

 

به گفته وي، در روزهاي آخر سال مصرف آب تا40 درصد افزايش مي يابد و از 15 اسفند تا آخر سال اين روند ادامه دارد اما در فصل سرما مصرف آب کم است و مشکل چنداني وجود ندارد ولي با توجه به محدوديت منابع و بالا رفتن مصرف، در 4ماه گرم سال احتمال بروز مشکل دور از ذهن نيست.

 

وي گفت: در حال حاضر براي تامين آب مشکلي نداريم اما اگر در تابستان آينده احتمال جيره و سهميه بندي آب وجود دارد اما با حداقل 15 درصد صرفه جويي در مصرف آب بين 40 تا 50 هزار متر مکعب آب ذخيره مي شود که با اين حجم آب مي توان حدود 700مشترک به شبکه مصرف اضافه کرد.

 

4هزار متر مکعب افزايش مصرف در قاين

در روزهاي عادي 8 هزار متر مکعب آب در قاين مصرف مي شود اما در روزهاي آخر سال به گفته مدير امور آب و فاضلاب قاينات اين عدد به 12 هزار متر مکعب افزايش مي يابد و در تابستان گاهي به 14 هزار متر مکعب هم مي رسد. در گذشته مردم از آب قنات هاي حاشيه شهر براي شست وشو استفاده مي کردند اما در حال حاضر با خشک شدن قنات ها و تغيير مظهر قنات، امکان برداشت نيست بنابراين ميزان مصرف افزايش يافته است.

 

«صحراگرد» افزود: قاين17هزار مشترک دارد که در شرايط معمولي هر روز 500 ليتر مصرف آب دارند اما در اين روزها هر مشترک حدود 900 ليتر آب استفاده مي کند. براساس استاندارد هر مشترک بايد يک متر مکعب ذخيره آب داشته باشد يعني براي 17 هزار مشترک به 17 هزار متر مکعب آب نياز است اما قاين اکنون در 2 مخزن هزار متر مکعبي 10 هزار متر مکعب آب دارد که هر چند خطوط انتقال هم جزو ذخيره ها محسوب مي شود اما با محاسبه حدود 4 هزار متر مکعب آب خطوط انتقال، در صورت بروز مشکل اين ذخاير تا 2 روز جوابگو خواهد بود.

 

براساس توضيح وي، چاه هاي تامين آب با حداکثر توان در مدار است و در صورت بروز مشکل و افزايش مصرف، کمبود فشار پيش مي آيد، درحالي که با 15 درصد صرفه جويي مي توان حدود3 هزار مشترک به سيستم اضافه کرد.

 

براساس استانداردهاي جهاني روزانه هر نفر 90 تا 110ليتر مصرف دارد اما براي قاين 130 تا 160 ليتر استفاده براي هر شهروند برآورد شده است.

 

او به هزينه کرد 7هزار و500 ريال براي استحصال(برداشت، برق، کلرزني، نگهداري، تاسيسات و...) هر متر مکعب آب اشاره کرد، در حالي که از هر مشترک حدود هزار و 100 ريال گرفته مي‌شود.

 

به عقيده وي، پايين بودن قيمت آب براي مصرف کننده باعث بي توجهي به مصرف مي شود طوري که يک بطري نوشابه براي آن ها با ارزش تر از آب است و به همين دليل مصرف آب بالاست.

 

استفاده از شيرهاي کم مصرف، جداسازي آب شرب از آبياري، جلوگيري از هدررفت و پرت آب از جمله اقدام هاي لازم براي کاهش مصرف آب است.به گفته وي، براي کاهش هدررفت آب در قاين حدود20 کيلومتر اصلاح شبکه و نوسازي 4هزار فقره انشعاب انجام شده وهدررفت آب از 24 به 20 درصد کاهش يافته است از طرفي اين امر باعث کاهش 30 درصدي موارد اتفاقات آب در سال هاي اخير شده است.

 

افزايش 32 درصدي آب شرب در روزهاي پاياني سال

مدير بهره برداري آب و فاضلاب استان هم با اشاره به اين که مصرف آب شرب در روزهاي پاياني سال به دليل شست وشو و نظافت افزايش دارد و چنانچه شهروندان در مصرف آب صرفه جويي نکنند در روزهاي پاياني سال در برخي نقاط کمبود آب خواهيم داشت، گفت: اين روند باعث شده است شرکت آب و فاضلاب استان براي تابستان سال آينده و جبران افزايش مصرف، حفر دو حلقه چاه را در برنامه قرار دهد.

 

مهندس «محمود نادي» افزود: سرانه مصرف آب هر مشترک استان در روزهاي پاياني سال به حدود 330 ليتر در شبانه روز مي رسد که اين مصرف در روزهاي معمول 250 ليتر است. اين رقم مصرف نسبت به ميانگين کشوري 25 درصد بيشتر و نسبت به ايام عادي 32 درصد افزايش نشان مي دهد.

 

وي در حالي اين آمار را اعلام کرد که 20 دشت ممنوعه استان به دليل متعادل نبودن ميزان تغذيه و تخليه آب سفره هاي زيرزميني با 160 ميليون متر مکعب کسري مخزن روبه رواست.

 

به گفته اين مسئول، در حال حاضر 65 هزار و500 مشترک آب در شهر بيرجند وجود دارد که اگر هر مشترک فقط 15 درصد در مصرف آب صرفه جويي کند هر ماه بيش از 270 ميليون ليتر در مصرف آب صرفه جويي خواهد شد.وي ادامه مي دهد: شهروندان مي توانند با کاهش مصرف آب و همچنين تقسيم بندي مصارف خود طي ساعت هاي شبانه روز، شرکت آب و فاضلاب را در توزيع آب با فشار مناسب در تمام شبکه آبرساني شهر ياري کنند.

 

تعامل با شهرداري در کاهش مصرف

مدير بهره برداري آب شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبي در ادامه سخنان خود گفت: استفاده درست از وسايلي مانند ماشين لباسشويي، آبياري باغچه در ساعت هاي خنک يا هنگام شب، براي به حداقل رساندن تبخير آب و استفاده از سطل به جاي شيلنگ براي شستن خودرو از ديگر روش هاي ساده براي جلوگيري از هدررفتن آب است.

 

وي درباره جبران اين افزايش مصرف به توافقي که با شهرداري انجام شده است، اشاره کرد و افزود: براي جبران کاهش فشار آب در مقابل مصرف بيش از حد مشترکان در اسفند قرار شده در ساعت هاي پيک مصرف که 6 بعدازظهر به بعد است، آبياري فضاي سبز شهر در ساعت هاي پاياني شب و صبح زود انجام شود تا به اين طريق ضمن جلوگيري از بروز افت فشار شبکه آب، امکان بهره مندي از آب آشاميدني براي تمام شهروندان فراهم شود.

 

فعاليت مروجان فرهنگ مصرف

وي با اشاره به راهکارهاي اين شرکت براي زمان اوج مصرف گفت: بهتر است براي شست وشوي فرش از قاليشويي و براي خودرو از کارواش استفاده شود زيرا در اين مکان ها، فرش ها و خودروها با ترکيب آب و هوا شسته مي شود که در صرفه جويي آب موثر است.

 

وي از فعاليت گشت ها و گروه هايي با نام مروجان فرهنگ مصرف اين شرکت براي صرفه جويي در مصرف آب در روزهاي پاياني سال خبر داد و گفت: اين افراد با گشت زدن در صورت مشاهده افرادي که موارد مصرف نامتعارف دارند، به آنان تذکرهاي لازم را مي دهند، علاوه بر اين به مشترکان پر مصرف نيز مراجعه مي کنند و آن ها را نسبت به مصرف بيش از حد و مشکلاتي که در تامين آب شرب وجود دارد، توجيه مي کنند.وي درباره شيوه هاي صرفه جويي در مصرف آب توضيح داد: وسايل کاهش دهنده مصرف آب مانند شيرهاي قطع و وصل، سرشيرهاي پودر کننده و شيرهاي فشارشکن مي تواند در کاهش مصرف آب موثر باشد.