مرکز دانش صنعت تاسیسات

نیروگاه توس با 4 واحد بخاری 150 مگاواتی از نیروگاه.های ممتاز کشور و یکی از بزرگترین مراکز تولید برق درخراسان می باشد. این نیروگاه در 12 کیلومتری شمال غربی مشهد مقدس درجوار بارگاه ملکوتی حضرت.علی.ابن.موسی.الرضا(ع ) و دامنه کوه های بینالود در نزدیکی شهر توس مدفن شاعر بلند آوازه ایران زمین حکیم ابوالقاسم فردوسی واقع گردیده و نام نیروگاه توس بدین روی ریشه.ای فرهنگی و سابقه ای کهن دارد . قرارداد احداث نیروگاه در مرداد ماه 1357 با شرکت های براون.باوری و پاتله منعقد گردید ولی در عمل تا پیروزی.انقلاب شکوهمند اسلامی فعالیت قابل ذکری انجام نگرفت تا این که ‌قرارداد شرکت آلمانی براون باوری در سال1360 بررسی و اصلاح گردید و پروژه دراواخر همان سال فعال شد . همچنین در سال 1361 قرارداد بخش بویلر نیروگاه با شرکت اتریشی واگنربیرو منعقد و عملیات اجرایی آن آغاز گردید. نخستین واحد نیروگاه در آبان ماه 1364 و دیگر واحدها نیز تا پایان سال 1366 به شبکه ی سراسری پیوسته و مورد بهره برداری قرار گرفت . از ویژگی.های این نیروگاه استفاده از کندانسور هوایی است که در آن به کارگیری هوا به عنـوان عامل خنک کننده ( جایگزین آب ) از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه با توجه به اهمیت جهانی ذخایر آب، این سیستم، از اتلاف آب و کاهش سطح سفره های آب زیرزمینی پیش گیری می نماید. 

توربین
توربین مجموعه توربین ها شامل سه توربین هم محور است . توربین فشارقوی با یک زیرکش، توربین فشار متوسط سه زیرکش و توربین فشار ضعیف دارای یک زیرکش می باشد. بخار پس از خروج از توربین فشارقوی و پیش از ورود به توربین فشارمتوسط در بویلر دوباره گرم می شود. مجموعه توربین ها دارای یک مسیرکنارگذر شامل والوهای بای پاس فشار قوی و فشارضعیف است که می تواند بخار خروجی بویلر را بدون گذر از توربین ها مستقیما به کندانسور هوایی هدایت نماید. سیستم تحریک، ژنراتور و توربین ها، در یک راسـتا قرار داشته و همگی بر روی یک میز بتـنی، برپایه های فولادی استوار است. درفاصله ی میان میز و پایه نیز فنرهای مخصوصی لرزش های دستگاه را دفع می کند

کندانسور هوایی
کندانسور نیروگاه توس از نوع کندانسور مستقیم می باشد که در این گونه سیستم، بخار خروجی از توربین فشارضعیف به صورت مستقیم وارد کندانسور هوایی شده و در هنگام گذر از رادیاتورهای دلتا شکل در معرض هوای دمیده شده 30دستگاه فن هر واحد، گرمای نهان خود را ازدست داده و در دمای ثابت به آب اشباع تبدیل می گردد. آب اشباع به مخزنی به نام تانک تقطیرات وارد شده و دوباره توسط پمپ در چرخه ی آب و بخار جریان می یابد. از آن جا که هوا و گازهای غیرقابل تقطیر موجب افت انتقال حرارت و افزایش فشار سیستم می.گردد، این گازها به کمک مکنده هایی از کندانسور به بیرون فرستاده می شود. 
دیگ بخار
بویلر نیروگاه با ظرفیت 525 تن در ساعت از نوع معلق ، گردش طبیعی، درام دار، با سه مرحله سوپرهیت و دو مرحله رهیت که 9 مشعل آن در سه طبقه دیوار جلویی نصب و قابل بهره برداری با سوخت مایع و گاز می باشند. آب تغذیه پس از عبور از اکونومایزر دارد درام و از آنجا توسط لوله های پائین آورنده وارد کف و دیواره ها شده در آنها بالا رفته مجددا وارد درام می شود.
بخار اشباع خروجی از درام به ترتیب وارد لوله های نگهدارنده، کویلها و سوپر هیترهای یک، دو و سه شده، در نهایت بخار زنده با دمای 538 و فشار 127 بار وارد توربین فشار قوی می شود. بخار پس از خروج از توربین فشار قوی جهت بازیابی حرارتی و افزایش راندمان مجددا وارد بویلر گردیده و پس از عبور از مراحل رهیت با همان درجه حرارت بخار زنده و فشار 34 بار به توربین فشار متوسط هدایت می گردد.
اطاق فرمان 
از این مکان هدایت و کنترل واحدهای نیروگاه انجام می.گیرد، در این مرکز همه ی پارامترهای لازم برای بهره.برداری سیستم ها نشان داده شده و بهره بردار می تواند شرایط نامطلوب و اشکالات سیستم را به صورت آلارم(هشدار دیداری- شنیداری) دریافت نموده و با کلیدهای موجود بر روی پانل بهره برداری عملیات لازم را برای برطرف نمودن اشکالات سیستم انجام دهد. علاوه بر این به کمک بی سیم، سیستم پیج و تلویزیون.های مدار بسته محل.های حساس نیروگاه کنترل می شود. 

ژنراتور و ترانسفورماتور 
ژنراتور هرواحد دارای قدرت نامی MW150، ولتاژ نامیKV5/11 و جریان نامیA 9413 می باشد. برای تولید برق، روتور ژنراتور توسط مجموعه توربین ها با سرعت نامی rpm3000 به گردش در می آید و با جریان DC که از طریق اتصالات مرکز محور، توسط دیودهای گردان و ژنراتور اکسایتر تامین می شود، تحریک می گردد. جریان تحریک با کنترل ژنراتور اکسایتر از طریق سیستم تابلوهای الکترونیکی تحریک تنظیم می شود. در نتیجه نیروی محرکه الکتریکی سه فاز مورد نیاز در بارهای مختلف به سیم بندی سه فاز متقارن ژنراتور القاء می گردد که در ترمینال ژنراتور به مقدار نامی(KV5/11) تنظیم شده و مستقیما به ورودی ترانسفورماتور ژنراتور منتقل می شود. ترانسفورماتور ژنراتور دارای قدرت نامی MVA5/187 است و توان الکتریکی تولیدی ژنراتور را پس از کسر مصرف داخلی به سطح ولتاژ KV132 می رساند و به شبکه تحویل می دهد. برق مصرف داخلی واحد از طریق یک دستگاه ترانسفورماتور دیگر مستقیما از ترمینال خروجی ژنراتور با قدرت نامی MVA 15و ولتاژ KV 6 تامین می گردد. همچنین انرژی الکتریکی مورد نیاز در هنگام راه اندازی واحد و مصرف داخلی نیروگاه از طریق دو دستگاه ترانسفورماتور (هریک به قدرت MVA 29) از شبکه برق فراهم می شود.

تصفیه آب و آزمایشگاه
آب مورد نیاز برای تولید بخار در نیروگاه بایستی از هرگونه ناخالصی کاملا پالایش شود تا هنگام تبخیر شدن درون لوله.ها و توربین ها عمل رسوب گذاری انجام نگیرد زیرا ناخالصی های موجود در آب باعث آسیب دیدن لوله ها و سایر تجهیزات سیستم گردش آب و بخار نیروگاه می شود. سیستم تصفیه آب نیروگاه توس به روش تعویض یون عمل می.کند که دارای دوخط تولید آب خالص(هرکدام با ظرفیت .80 متر مکعب در ساعت) بوده و آب مصرفی واحدها را تامین می نمایند. کیفیت شیمیائی آب، بخار، سوخت و روغن در آزمایشگاه های شیمی کنترل که در صورت نامناسب بودن آنها اقدامات لازم انجام می گیرد. بخشی از توانمندی های شرکت مدیریت تولید برق توس که در صنعت برق کشور به اجرا ‌در آمده است ، به شرح زیر می باشد : برنامه ریزی و انجام تعمیرات اساسی ، نیمه اساسی نیروگاه های بخارو نصب تجهیزات واحدهای صنعتی راه اندازی وبهره برداری تجهیزات و تاسیسات نیروگاه.های بخار و سیکل ترکیبی بهینه سازی سیستم های کنترل واحدهای صنعتی انجام عملیات جوشکاری صنعتی وعایق کاری تجهیزات اجرای پروژه های تحقیقاتی درراستای بهینه سازی وافزایش بازده واحدهای صنعتی کنترل شیمیایی چرخه ی آب و بخار و انجام آزمایشات آب و روغن های صنعتی رسوب زدائی، رنگ و پوشش قطعات صنعتی